Rửa mặn được coi là kỹ thuật quan trọng nhất đối với sản xuất lúa trên đất tôm. Đây là khâu quyết định để trồng lúa thành công. Đối với khâu làm đất; rửa mặn cần chú ý thời gian rửa và số lần tưới; để làm sâu lớp đất thúc đẩy mặn giúp bộ rễ lúa phát triển tốt cần xới xáo làm tơi đất để nước ngọt có thể thấm sâu vào tầng canh tác.
Mục lục
Rửa mặn sau khi nuôi tôm
Ở vùng đất bùn, trong quá trình rửa mặn cần một thời gian làm khô đất; để tạo điều kiện cho các chất độc trong đất phân hủy và mặt đất thông thoáng hơn. Việc vệ sinh bằng nước muối phải từ 5 đến 7 lần, thời gian vệ sinh ít nhất từ 20 đến 30 ngày. Sau khi hoàn thành công đoạn khử muối, tiến hành bừa lần cuối trước khi trồng.
Nông dân cần xem xét các kỹ thuật trong nông nghiệp bố trí vụ tôm kết thúc sớm để có thời gian rửa mặn triệt để. Đất nhiễm mặn là hiện tượng trong đất có chứa nhiều dung dịch muối.
Để rửa mặn hiệu quả, trước tiên cần phải bón vôi với liều lượng 1 – 2 tấn/ha. Nếu chất đất nhiễm mặn và có phèn thì nên bón loại vôi nung (CaO) để vừa rửa mặn vừa hạ phèn; còn với đất mặn không có phèn nên bón vôi CaCO3.
Sau đó, cày xới để đất tơi xốp, tăng khả năng thấm rút nước giúp cho việc rửa các muối trong đất được dễ dàng; đồng thời giúp vôi trộn đều trong đất. Khi có mưa, cho nước mưa không phải bơm nước ngọt ngập mặt ruộng (mặt trảng) ngâm khoảng 2 đến 3 đêm, sau đó tháo cạn và lặp lại từ 3 – 5 lần đến khi độ mặn trong nước còn 2‰ thì tiến hành gieo sạ.
Khi tiến hành rửa, nông dân trong vùng cần liên kết lại để rửa mặn đồng loạt sẽ giúp độ mặn giảm nhanh hơn và giảm chi phí trong sản xuất.
Biện pháp thực hiện
Hiện nay, mùa mưa đã và đang bắt đầu, các cơn mưa lớn là cơ hội thuận lợi để bà con nông dân vùng canh tác lúa – tôm tranh thủ để rửa mặn.
Trong canh tác lúa tôm, để canh tác vụ lúa trên đất nuôi tôm thành công thì khâu quan trọng nhất là phải rửa thật triệt để và đúng kỹ thuật, vì cây lúa ở giai đoạn mạ chịu được độ mặn dưới 2‰. Để khâu rửa mặn được triệt để khi trời có mưa to, khuyến cáo một số biện pháp như sau:
Thời điểm rửa mặn
– Cần bố trí vụ tôm kết thúc sớm để có thời gian rửa mặn triệt để (tốt nhất kết thúc vụ tôm vào tháng 7). Thời gian rửa mặn hợp lý nhất là từ cuối tháng 7 đến tháng 8 dương lịch, từ tháng 9 đến tháng 12 dương lịch là thời vụ canh tác lúa.
Phương pháp rửa mặn
Sử dụng nước mưa để rửa mặn:
– Cần theo dõi các kênh thông tin thông báo có mưa lớn, áp thấp hay bão vào vùng biển Đông thì cần phải xổ cạn đến khô nước trên bề mặt ruộng hoặc xổ khô cả lòng mương nếu nước còn quá mặn.
– Đón các trận mưa lớn, giữ cho ngập mặt ruộng, ngâm ruộng qua 2 đến 3 đêm, sau đó lại xổ cạn như trước và lặp lại từ 3 đến 5 lần.
Xới đất kết hợp bón vôi:
– Cày xới giúp đất tơi xốp, tăng khả năng thấm rút nước giúp cho việc rửa các muối trong đất được dễ dàng. Trước tiên, bón vôi (CaO hoặc CaCO3) đều trên mặt ruộng với liều lượng 300 – 500 kg/ha.
– Sau đó, bà con nên tiến hành xới đất nhằm giúp vôi trộn đều trong đất. Khi có mưa, hứng nước mưa ngập mặt ruộng (mặt trảng) ngâm khoảng 2 đến 3 đêm; sau đó xổ cạn và lặp lại từ 3 đến 5 lần đến khi độ mặn trong nước còn 2‰ thì tiến hành gieo sạ.
Cách xác định độ mặn để gieo sạ
– Bà con nông dân thường đo độ mặn trong nước; khi đạt dưới 2‰ là tiến hành gieo sạ.
Tuy nhiên, việc giữ nước mặn vào nuôi tôm trong thời gian dài đã khiến tình trạng đất giữ mặn; và rất khó rửa, đó là lý do hiệu quả chưa triệt để; dẫn đến cây lúa dễ bị chết trong giai đoạn mới sạ nếu gặp thời tiết nắng nóng; (nhất là gặp phải “hạn bà chằn” thường xuất hiện vào tháng 7, tháng 8 dương lịch).
Để xác định tương đối chính xác độ mặn để gieo sạ; thì sau khi đã áp dụng đồng bộ các biện pháp trên; đo độ mặn nước dưới 2‰, tiến hành rút cạn nước trên mặt ruộng, phơi khoảng 1 – 2 ngày.
Dùng tay khoét giữa ruộng 1 lỗ rộng và sâu khoảng 2 – 3 tấc; chờ nước trong đất rịn ra, lắng trong và đo độ mặn. Nếu đo độ mặn dao động từ 2 – 3‰, thì tiến hành gieo sạ. Nếu độ mặn cao hơn 2 – 3‰, thì tiếp tục rửa mặn.
Cộng đồng rửa mặn
– Khi tiến hành rửa mặn; nông dân trong vùng cần liên kết lại để rửa đồng loạt sẽ giúp độ mặn giảm nhanh hơn và giảm chi phí. Nhằm tăng cường mối liên kết giữa nông dân với nông dân; thì vai trò của chính quyền địa phương trong công tác tuyên truyền vận động rất quan trọng.
Tóm lại, muốn vụ lúa trên đất nuôi tôm thành công; khâu quan trọng nhất là phải rửa mặn cho thật tốt, đúng kỹ thuật. Bên cạnh đó, bà con cần chọn thời điểm gieo cấy phù hợp; chấm dứt vụ tôm đúng lúc, phải chuẩn bị giống lúa chịu mặn tốt.
JIA luôn đồng hành cùng bà con, khám phá kỹ thuật trong nông nghiệp.
Nguồn: vuonsinhthaitrungviet.com