Vai trò quan trọng của thận đối với chăn nuôi gia cầm nhà nông nên biết

Thận là cơ quan bài tiết có chức năng rất quan trọng trong cơ thể gia cầm, giúp cho các cơ quan/hệ thống trong cơ thể hoạt động một cách hoàn hảo. 

Thận có vai trò cực kỳ quan trọng đối với sức khỏe vật nuôi nói chung và ở gia cầm nói riêng. Mọi ảnh hưởng tiêu cực đến bộ phận này đều có thể gây ra những bệnh lý nguy hiểm làm ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng vật nuôi. Để hiểu rõ hơn về vai trò của thận trên gia cầm, các bệnh thường gặp trên thận và các cách phòng tránh, trị bệnh, giải độc thận gia cầm nhằm nâng cao hiệu quả chăn nuôi, mời bạn cùng chúng tôi tìm hiểu qua bài viết ngay dưới đây!

Tầm quan trọng của thận trên gia cầm

Thận là cơ quan quan trọng thuộc hệ bài tiết có chức năng bài tiết nước tiểu; lọc máu; và chất thải; thận ở gia cầm còn đảm nhận vai trò trong việc cân bằng muối – nước và áp lực thẩm thấu của mô bào. Thận điều tiết các yếu tố axit hay kiềm tùy thuộc vào nồng độ pH trong máu nhằm giúp máu vẫn giữ được các phản ứng cần thiết.

Thông thường, trung bình mỗi ngày gà thường nhận vào một lượng nước từ 240 đến 250 cm3 đồng thời thải ra ngoài lượng nước tiểu từ 120 đến 130 cm3. Nếu gia cầm bị thiếu nước trong khoảng thời gian vài giờ đồng hồ hoặc chức năng thận có vấn đề có thể dẫn đến gia cầm bị stress; ảnh hưởng đến sức đẻ, sức sống của gia cầm, làm phát sinh nhiều bệnh lý nghiêm trọng khác.

Do đó việc gìn giữ và bảo vệ sức khỏe thận; giải độc thận gia cầm là điều mà tất cả các chủ trang trại; người chăn nuôi cần hết sức để tâm.

Hư hại thận sẽ ảnh hưởng thế nào?

Vấn đề hư hại thận không phải là một bệnh mà là nhiều yếu tố gây ra với hậu quả viêm thận; chức năng của thận bị hạn chế, hư hại thận.

Hầu hếu dấu hiệu thường thấy nhất là mất nước; mồng tích da nhạt màu, ủ rủ do những ảnh hưởng chức năng thận mãn tính, giảm tăng trọng, giảm sản lượng trứng; và tăng khả năng mắc các bệnh khác do giảm sức đề kháng; và tăng tỉ lệ chết – loại thải trong đàn.

Sự hư hại là chức năng thận suy giảm nên thận sưng; triển dưỡng để tăng cường hoạt động nhưng không mang lại hiệu quả. Mổ khám có thể thấy thận sưng to, ống dẫn tiểu nở rộng.

Chức năng thải acid uric giảm sút làm tích nhiều tinh thể urate màu trắng trong nội quan; và đặc biệt là trong khớp (gây viêm khớp) hay mô liên kết, bàn chân, gân.  

Các nguyên nhân thường gặp gây tổn thương thận ở gia cầm

Trong chăn nuôi gia cầm, có nhiều yếu tố tác động; và ảnh hưởng đến thận gây ra các bệnh tích rất trầm trọng; và nguy hiểm dẫn đến hư thận; bao gồm các nhóm yếu tố sau:

Dinh dưỡng

Các thành phần trong thức ăn mất cân đối, thừa, thiếu sẽ tác động xấu đến thận.

Dùng nhiều Natri bicarbonate trong hỗ trợ điều trị sẽ làm tăng độ kiềm của nước tiểu dễ hình thành sỏi thận.

Nước cứng với hàm lượng muối cao cũng gây hại cho thận

Thiếu vitamin A kéo dài

Quản lý chăm sóc và môi trường

Gia cầm thiếu nước uống sẽ giảm bài thải axit uric ở thận. Các nguyên nhân gây thiếu nước uống bao gồm: thiếu núm uống, máng uống (nhất là gà thả vườn), cắt nước khi làm vaccine hoặc uống kháng sinh, nước quá chua hoặc quá nóng …

Thông thoáng không khí chuồng nuôi kém, nhiều NH3, đều làm có thể gây hại cho thận.

Quá trình ấp, nở và úm gà không tốt: điều kiện bảo quản vá ấp trứng không tốt, thời gian vận chuyển từ trạm ấp đến trại quá lâu, không cấp nước kịp thời ở trại, úm gà nhiệt độ quá cao, quá thấp

Bệnh truyền nhiễm

Đa số các bệnh truyền nhiễm do vi khuẩn, vi rút gây ảnh hưởng đến thận, đặc biệt có các bệnh do virus gây bệnh tích trực tiếp lên THẬN như: viêm phế quản truyền nhiễm (IB) gây sưng thận (nhất là biến chủng IBV 4/91 – thường gọi  IB thể THẬN), Bệnh Gumboro (IBD), Nhiễm ANV (Avian Nephritis Virus); và chicken astrovirus (CAstV) nhưng chưa được công bố chính thức tại Việt Nam.

Lạm dụng kháng sinh

Các kháng sinh sử dụng trong chăn nuôi cho mục đích phòng/trị bệnh, trong đó có những nhóm được đào thải phần lớn qua thận (nhóm sulfamid, aminoglycoside và cephalosporine), gây độc hại cho thận đặc biệt là khi gia cầm uống thiếu nước. Những kháng sinh khác nếu sử dụng điều trị  kéo dài nhiều ngày cũng sẽ gây tổn thương thận

Độc tố

Các độc tố của nấm mốc (Ochratoxin, citrinin, ochratoxin A, oosporein, vomitoxin), các thuốc diệt côn trùng có trong nguyên liệu thức ăn, các thuốc sát trùng  nhóm phenol/cresol sẽ có ảnh hưởng xấu  đến mô thận, gây viêm ống thận; và ống dẫn tiểu. 

Các bệnh thường gặp trên thận ở gia cầm

Các bệnh về thận trên gia cầm khá đa dạng; và nguy hiểm. Sau đây, chúng tôi sẽ đề cập đến bạn một số loại bệnh phổ biến trên thận ở gia cầm như sau:

Tổn thương thận (sỏi thận) ở gà đẻ 

Đây là căn bệnh do thoái hóa thận ở gà đẻ; hình thành sỏi trong niệu quản của gà mái. Bệnh này làm tăng khả năng chết ở gà cũng như ảnh hưởng đến chất lượng trứng.

Nguyên nhân gây bệnh

Có nhiều nguyên nhân gây ra bệnh này ở gà trong đó bao gồm các nguyên nhân chính sau: chế độ ăn của gà chứa nhiều canxi nhưng  phospho thấp; chủng virus IB gây tổn thương trên thận; gà bị thiếu nước.

Triệu chứng

Các triệu chứng cụ thể khi gà mắc phải bệnh này như sau: gà bị mất nước; mào gà tái nhợt, gà thường xuyên rơi vào trạng thái mệt mỏi, mất ngủ. Các hạt sỏi thận lớn dần lấp đầy ống dẫn niệu gây tắt hoàn toàn thận khiến thận thoái hóa. Phần thận không bị tổn hại sẽ bị phì đại, màu thận nhợt nhạt. Khớp cẳng chân của gà cũng chịu ảnh hưởng từ bệnh do hình thành gout, bị lắng đọng acid uric trên nhiều nội quan.

Điều trị

Sử dụng các acidifier như acid acetic (dấm) 1-2 ml/lít nước trong ít nhất 24 giờ, Potassium chloride: 1g/lít nước uống trong 7 ngày; Ammonium chloride: 2,5 kg/tấn thức ăn trong 7 ngày, Ammonium sulphate: 2,5 kg/tấn thức ăn trong 7 ngày. Ngoài ra, người chăn phải luôn đảm bảo cung cấp đầy đủ các vitamin cho gà bao gồm: vitamin D3,A,K, các vitamin nhóm B; tăng cường giải độc thận gia cầm; hạn chế trong việc sử dụng quá nhiều sodium bicarbonate; sử dụng nước điện giải để kiểm soát tỉ lệ chết đồng thời cung cấp thêm ngô trong khẩu phần ăn của gà ít nhất 3 ngày.

Bệnh sưng gan thận

Bệnh thường xuất hiện ở gia cầm con từ 10 ngày cho đến 4 tuần tuổi. Nguy cơ nặng nhất có thể gây chết sau khoảng thời gian co giật, lạnh, đói.

Nguyên nhân gây bệnh

Nguyên nhân gây bệnh chủ yếu do thức ăn thiếu Biotin kéo dài. Ngoài ra, nguyên nhân còn do thức ăn cung cấp cho gà, vịt bị cũ, giảm chất lượng trong quá trình bảo quản. Các chất độc trong máu không được vận chuyển dẫn đến tích tụ nhiều ở gan; và thận gây sưng to.

Triệu chứng

Gà con suy giảm sức khỏe trước khi có biểu hiện co giật chết. Gà sẽ chết sau khi trải qua các giai đoạn gây stress như lạnh, nóng, đói.

Phòng bệnh và điều trị

Hạn chế để tình trạng gia cầm bị đói, rét, nóng,..; bổ sung đầy đủ biotin trong thức ăn; và nước uống của gà; đảm bảo chất lượng thức ăn.

Ngoài 2 căn bệnh ở thận phía trên còn có rất nhiều những căn bệnh khác có tác động đến thận mà người chăn cần lưu ý chăm sóc; giải độc thận gia cầm để đàn gia cầm của mình luôn được khỏe mạnh; và tăng năng suất.

Cách phòng trị bệnh trên thận nâng cao hiệu quả chăn nuôi

Dù gia cầm có mắc bệnh gì đi nữa thì việc ảnh hưởng của bệnh đến các cơ quan, nội quan trong đó có thận là điều không thể tránh khỏi. Vậy, để phòng trị các bệnh ở gia cầm nói chung; và giải độc thận gia cầm nói riêng; bạn cần phải biết cách chăm sóc, chăn nuôi gia cầm một cách hợp lý, khoa học để đảm bảo vật nuôi luôn được phát triển khỏe mạnh, tăng sức đề kháng để chống chọi mọi bệnh tật. Sau đây, ANIMAID sẽ gửi đến bạn các cánh phòng tránh bệnh ở gia cầm như sau:

Môi trường sống: Đảm bảo chuồng trại gia cầm luôn sạch sẽ; thông thoáng; định kỳ xác khuẩn chuồng trại để tiêu diệt vi khuẩn, mầm bệnh

Chế độ ăn uống: Đảm bảo cung cấp đầy đủ vitamin; khoáng chất trong khẩu phần ăn của vật nuôi. Đảm bảo cung cấp lượng nước đầy đủ cho vật nuôi.

Tiêm chủng: Thực hiện tiêm chủng phòng ngừa bệnh đầy đủ cho gia cầm theo quy định y tế.

Sử dụng thuốc kháng sinh đúng cách; tiến hành khám chữa bệnh cho vật nuôi khi phát hiện các triệu chứng bệnh theo hướng dẫn của các cơ sở thú y.

Không ngừng quan sát biểu hiện của vật nuôi hằng ngày để kịp thời phát hiện bệnh tật; nắm bắt tình trạng sức khỏe vật nuôi.

Kết luận

JIA vừa chia sẻ đến bạn những thông tin liên quan đến thận của gia cầm từ vai trò, các bệnh thường gặp cho đến cách phòng chống bệnh. Hy vọng qua bài viết trên đây sẽ phần nào giúp bạn có được cái nhìn tổng quan về tầm quan trọng của thận, giải độc thận gia cầm từ đó biết cách phòng; và điều trị bệnh hiệu quả.

Nguồn: animaid.vn