Phương pháp hạn chế kháng sinh trong chăn nuôi gia cầm, gia súc

Trong ngành chăn nuôi hiện nay, kháng sinh được dùng để phòng và trị bệnh, đồng thời được dùng như một chất kích thích tăng trưởng cho vật nuôi theo con đường bổ sung vào thức ăn. Kháng sinh bổ sung vào thức ăn chăn nuôi có tác dụng ức chế; và loại bỏ sự hoạt động của vi khuẩn gây bệnh, đặc biệt vi khuẩn gây bệnh cho đường tiêu hóa; và hô hấp trên động vật giai đoạn sơ sinh. Tuy nhiên, việc sử dụng kháng sinh như một chất kích thích tăng trưởng thì lại gây hiện tượng kháng kháng sinh trên vật nuôi (gọi tắt là sự kháng thuốc).

An toàn vệ sinh thực phẩm là vấn đề chưa bao giờ hạ nhiệt. Một trong số đó là dư lượng kháng sinh trong chăn nuôi – nguyên do gây nên những nguy hại vô cùng lớn cho sức khoẻ con người. Tuy nhiên, các giải pháp thay thế kháng sinh trong chăn nuôi truyền thống dường như vẫn chưa thể loại bỏ hoàn toàn thực trạng lạm dụng loại thuốc này cho vật nuôi.

Thực trạng sử dụng kháng sinh trong chăn nuôi

Theo khảo sát của Cục Chăn nuôi (Bộ Nông nghiệp – Phát triển nông thôn); năm 2017 vừa qua; tình trạng người chăn nuôi ở Vĩnh Phúc, Thái Nguyên sử dụng thuốc kháng sinh vẫn diễn ra thường xuyên tần suất từ 1 – 3 lần/tháng. Ngoài ra, người chăn nuôi còn sử dụng vắc – xin cho gia cầm quá liều lượng từ 1,5 – 2 lần so với khuyến cáo.

Theo khảo sát của Viện Sức khỏe môi trường; và phát triển bền vững; khoảng 50% số hộ cho biết họ sử dụng kháng sinh trong chăn nuôi từ lời khuyên cán bộ; bác sỹ thú y; người bán thuốc thú y; số còn lại sử dụng thuốc kháng sinh dựa trên kinh nghiệm. Các loại kháng sinh được nhiều cơ sở chăn nuôi sử dụng là: Amoxicillin, Tylosin, Tetracyclin, Lincomycin, Gentamycin, Tylosine, Enrofloxacin, Neomycin.

Ở nước ta, vấn đề sử dụng quá liều hoặc lạm dụng thuốc kháng sinh ở các trang trại gia cầm; và lợn còn tệ hơn do thực trạng thực thi pháp luật; và giám sát sử dụng thuốc còn hạn chế. Đồng thời nhu cầu đạm động vật ngày càng tăng; Việt Nam hiện là một trong ba nước trong khu vực được dự đoán có tỷ lệ sử dụng thuốc kháng sinh ở động vật nuôi tăng cao nhất trong giai đoạn 2010 – 2030.

Tác hại của việc lạm dụng kháng sinh trong chăn nuôi

Kháng sinh tồn dư trong thịt động vật; và thuỷ sản là một trong những vấn đề hàng đầu gây nguy hại cho sức khoẻ con người hiện nay. Nghe có vẻ “vô lý” nhưng trên thực tế; việc sử dụng “thụ động” kháng sinh qua thực phẩm có thể khiến bạn gặp phải những vấn đề sau:

Nhờn kháng sinh dễ mắc bệnh

“Nhờn” thuốc kháng sinh, dễ mắc các bệnh lý từ nhẹ như cảm mạo cho đến các loại virus; dịch bệnh mới (ebola,…). Tình trạng này có thể trở nên rất nghiêm trọng một khi kháng sinh cũ đã không có tác dụng với bạn trong khi loại mới chưa được phát minh.

Dễ mang mầm bệnh lên con người khi ăn chúng

Nông dân không thực hiện các giải pháp hạn chế kháng sinh trong chăn nuôi khiến gia súc; gia cầm lẫn thuỷ sản dần kháng lại kháng sinh; mang các mầm bệnh từ chúng lên con người (heo tai xanh, dịch hạch,…). Thậm chí bởi đã “tiến hoá”; các dạng virus này còn khiến chúng ta mắc bệnh nặng hơn.

Gây nguy hiểm cho người mẩm cảm

Thực phẩm tồn dư kháng sinh; hoá chất cấm gây nguy hiểm trực tiếp cho người mẩn cảm/dị ứng với kháng sinh.

Gây đột biến gen ở người

Các loại thuốc đặc biệt (dexametazon, tetracyclin,…) có thể dẫn đến đột biến gen, tăng trọng, ung thư, tim mạch,… ở người dùng. Theo bác sĩ Lokky Wai – đại diện WHO tại Việt Nam thì nghiêm trọng hơn, việc “nhờn” kháng sinh cũng có thể mang đến sự tử vong bởi một vết cắt rất nhỏ.

Theo thống kê của ngành nông nghiệp Việt Nam; có đến 75% kháng sinh trong ngành chăn nuôi xuất phát từ Trung Quốc; từ các loại được pháp lưu thông tới thuốc đã bị cấm. Bởi được buôn bán tự do; có không ít nhà nông vì lợi nhuận mà sử dụng các loại kháng sinh bị hạn chế càng khiến vấn đề an toàn thực phẩm gia tăng đến mức báo động.

Biết được những tác hại đó, nước ta đã cấm sử dụng kháng sinh trong nuôi từ năm 2018. Tuy nhiên, vì để chữa trị; và phòng bệnh cho vật nuôi; hầu như các biện pháp hạn chế/thay thế loại thuốc này đều đi vào bế tắc.

Các giải pháp thay thế/ hạn chế kháng sinh truyền thống

Các giải pháp hạn chế kháng sinh trong chăn nuôi hiện tại là:

• Tuyên truyền cho người chăn nuôi những tác hại của việc lạm dụng kháng sinh trong chăn nuôi – cho lợi nhuận của họ về lâu dài; và cả sức khoẻ của người sử dụng; hướng tới việc chỉ dùng kháng sinh cho mục đích chữa bệnh; và trong thời gian ngắn.
• Siết chặt quy định mua – bán thuốc kháng sinh; truy xuất từ nhà cung cấp đến hộ dân sử dụng.
  Thành lập đường dây nóng tố cáo các cơ sở chăn nuôi, lò mổ sản xuất thịt thực phẩm lạm dụng thuốc.

*Ưu điểm: dễ thực hiện, có thể tuyên truyền đến toàn dân thông qua các kênh truyền hình – truyền thanh quốc gia.

*Bất cập: không có nhiều tác dụng bởi chúng chưa thể giải quyết tận gốc nguyên nhân khiến người dân phải dùng kháng sinh cho vật nuôi thường xuyên: lợi nhuận (tăng trọng, chữa bệnh và phòng bệnh).

Biện pháp sử dụng kháng sinh thảo dược

Việc sử dụng các loại thảo dược để phòng, chữa bệnh gia súc, gia cầm không phải là một phương pháp quá xa lạ. Đây cũng là một trong các giải pháp thay thế kháng sinh trong chăn nuôi được nhà nước hết sức ủng hộ. Tuy nhiên, bởi phải tìm kiếm những cây lá thuốc ít người biết; nhiều nhà nông vẫn tiếp tục bỏ qua phương án này mặc dù chúng rất khả quan về chi phí lẫn chất lượng thịt thành phẩm.

Trên đây là thực trạng về việc sử dụng kháng sinh; và các giải pháp thay thế kháng sinh trong chăn nuôi tốt nhất hiện nay mà bạn có thể cân nhắc. Không chỉ cải thiện chất lượng thịt thành phẩm, chúng cũng giúp các cơ sở chăn nuôi; sản xuất tiết kiệm chi phí một cách hiệu quả. Hãy áp dụng ngay để bảo vệ sức khoẻ của cộng đồng.

=> Bạn muốn tham khổ những tin tức khác về chăn nuôi hãy truy cập vào: https://jia.vn/

Nguồn: animaid.vn