Bọ trĩ là một căn bệnh rất nguy hiểm và phổ biến với nhà nông. Chúng thường xâm hại lúa, dưa hấu, dưa chuột, xoài, hồng … và các loại cây khác, làm cạn kiệt sức sống, do nhựa cây hút vào không đủ nuôi cây dẫn đến cây không đủ phát triển. Vì vậy, bà con cần có biện pháp xử lý chúng càng sớm càng tốt. Cùng JIA tìm hiểu về cách xử lý bọ trĩ hại dưa hấu trong bài viết này.
Mục lục
Giới thiệu bọ trĩ
Bọ trĩ dưa hấu có tên gọi thông thường: bọ trĩ hay bù lạch dưa hấu (tên tiếng Anh là melon thrips) và tên khoa học: Thrips palmi Karny (Insecta: Thysanoptera: Thripidae).
Sau vụ lúa Đông Xuân bà con nông dân được khuyến cáo nên trồng luân canh cây màu hạn chế bất lợi do độc canh lúa. Trong đó, cây dưa hấu mang lại lợi nhuận khá cao cho người nông dân trong việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng. Nó làm đa dạng thêm trong cơ cấu mùa vụ như một vụ lúa một vụ màu (vùng sử dụng nước trời), hai vụ lúa một vụ màu (vùng nước ngọt thường xuyên).
Tuy nhiên, trong quá trình sản xuất người dân gặp không ít khó khăn về sâu bệnh gây hại trên cây dưa hấu. Trong đó, bọ trĩ là đối tượng gây hại quan trọng làm điêu đứng một số vùng trồng dưa. Bọ trĩ cũng là môi giới lan truyền bệnh khảm cho cây dưa. Bọ trĩ phát triển mạnh trong điều kiện thời tiết nóng và khô, có sức đề kháng thuốc cao và mau quen thuốc.
Gặp điều kiện thích hợp, bọ trĩ phát triển rất nhanh, dễ gây thành dịch, ảnh hưởng lớn đến sinh trưởng và năng suất dưa hấu. Tuy gọi là bọ trĩ dưa hấu, Thrips palmi Karny, nhưng nó gây hại chính không chỉ trên dưa hấu, mà còn các loại rau và một số cây trồng quan trọng khác. Hiện nay, sắp vào thời vụ trồng dưa hấu, việc tìm hiểu về đối tượng này cũng rất cần thiết cho những người quan tâm.
Đặc điểm sinh học và hình thái của bọ trĩ
Loài bọ trĩ gây hại trên dưa hấu cả khi trưởng thành và khí còn non đều có cơ thể rất nhỏ, chiều dài chỉ khoảng 1mm. Bọ trưởng thành có màu vàng nhạt hoặc vàng đậm, cuối bụng thon, có cạnh và cánh như những sợi tơ mảnh. Những con bọ non không có cánh, hình dáng không khác bọ trưởng thành có màu vàng nhạt.
Trong điều kiện thời tiết nóng và khô, bọ trĩ phát triển rất mạnh, sức đề kháng thuốc cũng tốt. Khi phát triển thành dịch trên quy mô rộng sẽ rất khó kiểm soát bệnh.
Trung bình vòng đời của 1 con bọ trĩ khoảng 15 – 18 ngày, khá ngắn nhưng mức độ gây hại lại lớn.
Triệu chứng khi bọ trĩ hại đến dưa hấu
Bọ trĩ gây hại trên lá thường sống ở đọt non hoặc mặt dưới của lá non. Những con bọ trưởng thành di chuyển rất nhanh và đẻ trứng trong mô mặt dưới lá.
Bọ trĩ ký sinh và hút nhựa trên cây; khiến cho lá non xuất hiện những đốm nhỏ màu vàng nhạt; và xoăn lại. Nếu mật độ bọ trĩ xuất hiện lớn sẽ khiến cho hoa rụng, không đậu quả hoặc quả không lớn, lá vàng, khô héo, cây cằn cỗi, yết ớt. Khi đã gây hại nặng đọt cây dưa hấu sẽ bị non sượng, ngóc đầu lên cao mà người dân hay gọi là dưa “đầu lân”. Loài bọ trị cũng là con đường lây truyền bệnh khảm trên cây.
Biện pháp phòng trị sâu bệnh cho dưa
Để xử lý bọ trĩ hại dưa hấu bà con loại bỏ; những cây bị bệnh ra khỏi vườn để tránh lây lan. Sau đó sử dụng Nấm ba màu kết hợp ;với Nano đồng. Nấm 3 màu kí sinh trên chi đốt của côn trùng; làm côn trùng chán ăn rồi chết. Nano đồng sửa sạch rong rêu;, mảng bám trên lá; làm cho khả năng quang hợp của cây tốt hơn. Trường hợp bị nặng bà con cho phun xịt 3 lần cách nhau 5 ngày.
Dọn sạch tàn dư của mùa vụ trước.
Bón phân, tưới nước đầy đủ cho dưa sinh trưởng tốt.
Chọn giống khỏe mạnh, không mang mầm bệnh.
Bảo vệ các loại Thiên địch ký sinh như kiến vàng, ong.
Cần phải áp dụng biện pháp phòng trừ tổng hợp; nên trồng đồng loạt và tránh trồng gối vụ. Bố trí mùa vụ hợp lý; thường xuyên kiểm tra vườn dưa kỹ để phát hiện bọ trĩ sớm; và có biện pháp xử lý kịp thời.
Trên đây là những phương pháp xử lý sâu bệnh gây hại đến mùa dưa cho bà con; nếu muốn tham khảo những phương pháp trồng trọt khác hãy ghé lại trang JIA nhé.
Nguồn: sinhhocvietnam.vn